SABC radio broadcast 1985
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1985
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7510 , http://hdl.handle.net/10962/d1018387
- Full Text:
Skoolvoorligting in die primêreskool met spesifieke verwysing na druiping van intelligente leerlinge in Kaapland
- Authors: Maritz, Jacob Petrus
- Date: 1985
- Subjects: Counseling in elementary education -- South Africa--Western Cape , School failure -- South Africa -- Western Cape
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MEd
- Identifier: vital:1366 , http://hdl.handle.net/10962/d1001432 , Counseling in elementary education -- South Africa--Western Cape , School failure -- South Africa -- Western Cape
- Description: Die doelstellings van onderwys in die primereskool maak o.a. voorsiening vir al die behoeftes van leerlinge. Om die doel te bereik is dit nood saaklik dat alle moontlike middele en dienste benut word. Skoolvoorligting maak 'n noodsaaklike deel uit van die spektrum van voorsiening. Skoolvoorligting is nie iets nuut wat van buite op die skool afgedruk word nie, maar vorm 'n integrale deel van gesonde onderwyspraktyk. Die gevaar bestaan dat skoolvoorligting sy invloed kan verloor ten koste van 'n meer a kademiesgerigte leerplan. In die lig hiervan is dit nodig om te bepaal wat die aard en doel van skoolvoorligting in die primereskool is (Introduction, p. 8)
- Full Text:
'n Sintaktiese ondersoek na die gebruik van onderskikkende voegwoorde en sinsverbindende woorde in Afrikaans
- Authors: Bosch, Agnes Barbara
- Date: 1984
- Subjects: Afrikaans language -- Conjunctions , Afrikaans language -- Syntax
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3613 , http://hdl.handle.net/10962/d1005906 , Afrikaans language -- Conjunctions , Afrikaans language -- Syntax
- Full Text:
Administrasierade: enkele knelpunte in die lewering van gesondheidsdienste
- Authors: Marais, Sandra
- Date: 1984
- Subjects: Clinics -- South Africa Public health -- South Africa Medical care -- South Africa Health services administration -- South Africa
- Language: Afrikaans
- Type: Book , Text
- Identifier: http://hdl.handle.net/10962/2205 , vital:20265 , ISBN 0868101133
- Description: Hierdie Studie het die volgende oogmerke ten doel: (l) Die identifisering van die verdeling van outoriteit tussen verskillende- gesondheidsinstellings en die uitvoerende magte vir hierdie instellings - Munisipalitiete en Administrasierade in die besonder. (2) Identifisering van die finansiele opset en ooreenkoms tussen bogenoemde instellings en plaaslike owerhede vir die lewering van gesondheidsdienste. (3) Gepaardgaande met bogenoemde, die identifisering van spesifiek waarvoor instellings en plaaslike owerhede verantwoordelikheid dra ten opsigte van die lewering van gesondheidsdienste. (4) Identifisering van kwessies wat mag ontstaan as gevolg van die gedeeltelike oordrag van dienste van die een plaaslike owerheid na ’n ander. So ’n situasie van gedeeltelike oordrag van dienste nood- saak skakeling en kooperasie om doeltreffende lewering van dienste te verseker. Hiermee saam is inligting ook ingewin oor moontlike wrywingspunte soos geartikuleer deur amptenare van beide Munisipaliteite asook Administrasierade. , Digitised by Rhodes University Library on behalf of the Institute of Social and Economic Research (ISER)
- Full Text:
Die metaroman : dekonstruksie-ondersoek
- Authors: Hambidge, Joan, 1956-
- Date: 1984
- Subjects: Fiction -- 20th century -- History and criticism Experimental fiction -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3611 , http://hdl.handle.net/10962/d1005056
- Full Text:
'n Ondersoek na die funksie van die verteller ten opsigte van die aktualiteit en romanwêreld in sommige Afrikaanse romans
- Authors: Goosen, Ella Johanna
- Date: 1983
- Subjects: Afrikaans fiction -- History and criticism , First person narrative , Point of view (Literature)
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3620 , http://hdl.handle.net/10962/d1007176
- Description: Een van die fundamenteelste en belangrikste aspekte van 'n roman is die verteller. Die verhouding waarin die verteller tot die verhaalstof staan, die verteller se perspektief op die gebeure, die soort verteller en die manier waarop die verteller sy implisiete leser deur die organisasie van die verhaal definieer en betrek is almal bepalende faktore vir die struktuur, die styl en die ontwikkelingsgang van die roman. Joseph T. Shipley (1966:144) stel die saak so: "In die analysis of a speech or literary composition, nothing is more important than to determine precisely the voice or voices presented as speaking and the precise nature of the address (i.e. specific direction to a hearer, an addressee); for in every speech reference to a voice or voices and implication of address (i.e. reference to a process of speech, actual or imagined) is a part of the meaning, for the interpretation of which it supplies an indispensable control ".
- Full Text:
SABC report - Afrikaans draft 1983
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1983
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7463 , http://hdl.handle.net/10962/d1018340
- Full Text:
South African Typographical Union constitution as amended, reprinted and issued September 1982
- Authors: South African Typographical Union
- Date: 1982-09
- Subjects: South African Typographical Union -- Constitution , Labour unions rules -- South Africa
- Language: English , Afrikaans
- Type: text , pamphlet
- Identifier: http://hdl.handle.net/10962/110732 , vital:33327
- Full Text:
'n Ondersoek na aspekte van die verhouding tussen betrokkenheid en universaliteit in die literatuur
- Authors: Weideman, George, 1947-2008
- Date: 1982
- Subjects: Politics and literature Comparative literature
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3604 , http://hdl.handle.net/10962/d1003723
- Description: Voorwoord: In die loop van hierdie studie word dit op enkele plekke duidelik gestel dat die littérature engagée nie beperk is tot die engere "politiek" nie, en dat 'n teks met 'n religieuse tema of 'n teks waarin maatskaplike wantoestande aan die lig gebring word, ook engagé kan wees. Die politiek laat hom egter as magsfaktor oor so 'n wye gebied geld dat nuanserings nie altyd moontlik is nie; 'n teks met 'n oorwegend "religieuse tema" kan politieke implikasies hê. Dit bring verder mee dat selfs 'n teks of 'n bundel waarin géén politieke verwysing voorkom nie, na 'n polities-gemotiveerde keuse teruggevoer word. Die kern van die saak is dat 'n teks tot hierdie subgenre gereken kan word slegs wanneer dit minder of meer uitdruklik kontesteer, of die klimaat skep vir kontestering, wat meebring dat 'n imperatief tot verandering in die teks aanwesig moet wees. Hierdie appél tot verandering rig hom in die beduidendste werke van die genre verbý die partypolitiek, rig hom tot die mens wat (met of sonder sy keuse) onderhewig is aan politieke gebeure. Kontestering (verset) impl iseer ook meebelewing, solidariteit en vereenselwiging. Dit is die oogmerk van hierdie studie om na te gaan hoe aspekte van hierdie vereenselwiging die engagement en die universele waarheid as temamoment en selfs as struktuurfaktor in homself kan verenig. Vanweë die omvang van die teoretiese inset van die studie word tekste in hoofsaak eksemplaries gebruik - déégliker struktulrele analises waarin die estetiese steeds sáám met die die maatskaplik-etiese dimensie ondersoek word, verg 'n afsonderlike studie.
- Full Text:
Die invloed van die spraakbenadering van onderwys vir dowe kinders op die maatskaplike funksionering van die dowe
- Authors: Heyns, Mimi
- Date: 1982
- Subjects: Deaf children -- Education -- South Africa , Deaf -- Means of communication , Deaf children -- Language , Deaf children -- Family relationships , Deafness -- Social aspects , Deafness -- Psychological aspects , Sociolinguistics , Sign language acquisition , Deaf -- Government policy -- South Africa , Deaf -- Social conditions -- South Africa , Self-perception , Identity (Psychology)
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MSocSc
- Identifier: vital:3284 , http://hdl.handle.net/10962/d1006881 , Deaf children -- Education -- South Africa , Deaf -- Means of communication , Deaf children -- Language , Deaf children -- Family relationships , Deafness -- Social aspects , Deafness -- Psychological aspects , Sociolinguistics , Sign language acquisition , Deaf -- Government policy -- South Africa , Deaf -- Social conditions -- South Africa , Self-perception , Identity (Psychology)
- Description: From Introduction: Gehoor speel 'n belangrike rol in die leerproses, in aanpassing by die omgewing asook in aanpassing by sosiale omstandighede. Gehoorverlies plaas die individu in 'n situasie van vereensaming, veroorsaak deur 'n beperktheid in kommunikasievermoë. (Roux, 1979:1) Dr Roux, Direkteur van Gesondheidsdienste van die Departement van Gesondheid, Welsyn en Pensioene, het tydens die Goue Jubileum-Kongres van die Suid-Afrikaanse Nasionale Raad vir Dowes daarop gewys dat gehoorverlies vandag meer Amerikaners affekteer as hartsiektes, kanker, blindheid, tuberkulose, veneriese siektes, sklerose en niersiektes tesame. (Roux, 1979:1) In Suid-Afrika word beraam dat 0,06% van aIle babas totaal doof gebore word en dat die aantal persone met ernstige gehoorprobleme, volgens die skatting van die Departement van Gesondheid, Welsyn en Pensioene, 65 000 beloop. Hierdie getal sluit Swartes uit. (Roux, 1979:1) ... Die probleem van doofheid is kompleks en soms so ingewikkeld dat dit te betwyfel is of die horende individu die omvang daarvan begryp en insig in die situasie van die dowe kan ontwikkel. Empatie met die dowe en begrip vir sy leefwêreld is vir die horende persoon problematies. 'n Wêreld sonder klank is moeilik om te visualiseer en 'n wêreld sonder taal lê buite die begripsvermoë van die horende. Daar bestaan op velerlei gebiede verwarring ten opsigte van die dowe. Die horende persoon besef gewoonlik dat daar 'n eiesoortige wêreld van ervaring en denke vir die dowe is anders as die van die horende, maar begrip vir die omvang van die andersheid van die dowe ontbreek.
- Full Text:
Die musikale potensiaal van die kleuter en die ontwikkeling van 'n sillabus vir pre-primêre musiekopvoeding met besondere verwysing na die Dalcroze-, Kodaly-, en Orff-metodes
- Authors: Hendrikse, Salomé
- Date: 1982
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MMus
- Identifier: vital:2667 , http://hdl.handle.net/10962/d1006147
- Full Text:
Rhodes Universiteit : Nabetragting van 1982 en vooruitsigte vir 1983
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1982
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7576 , http://hdl.handle.net/10962/d1018453
- Full Text:
'n Leesgesentreerde ondersoek na sosiopolitiese elemente in die poësie aan die hand van enkele gedigte van Wilma Stockensẗrom
- Authors: De Jong, Maria Johanna
- Date: 1981
- Subjects: Stockensẗrom, Wilma -- Criticism and interpretation
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3615 , http://hdl.handle.net/10962/d1006333
- Description: "Now let us refrain, I said, from calling Homer or any other poet to account regarding those arts to which his poems incidentally refer: we will not ask them, in case any poet has been a doctor and not a mere imitator of medical parlance, to show what patients have been restored to health by a poet" (Plato 1979 19). (1) Soos alle lesers van literatuur weet Plato dat die digter weinig bewys kan lewer dat die werklikheid waaroor hy skryf ook deur hom verander is. Uiteindelik sit hy net met die" sweet influence" van sy welluidende gedig (ibid . 21). Tog word hy verbied, en nie net, soos Plato wou veronderstel, omdat hy die irrasionele, die emosionele, die "laere" in die mens stimuleer nie.
- Full Text:
Die stedelike informele sektor in die volkshuishouding van die Ciskei
- Authors: Jacobs, François Alwyn
- Date: 1981
- Subjects: Community development -- South Africa -- Ciskei , Urban policy -- South Africa -- Ciskei , Ciskei (South Africa) -- Economic conditions
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MCom
- Identifier: vital:1054 , http://hdl.handle.net/10962/d1006876 , Community development -- South Africa -- Ciskei , Urban policy -- South Africa -- Ciskei , Ciskei (South Africa) -- Economic conditions
- Full Text:
Vitalis en verteller: 'n ondersoek na aspekte van die romankuns van Gerard Walschap
- Authors: Vaughan, F E M
- Date: 1981
- Subjects: Walschap, Gerard, 1898-1989 , Walschap, Gerard, 1898-1989 -- Criticism and interpretation , Dutch fiction -- 20th century -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3607 , http://hdl.handle.net/10962/d1003817 , Walschap, Gerard, 1898-1989 , Walschap, Gerard, 1898-1989 -- Criticism and interpretation , Dutch fiction -- 20th century -- History and criticism
- Description: In 'n hoofstuk getiteld In het teken van het persoonlijkheidsideaal in sy werk De Vlaamse Letterkunde van 1780 tot Heden bespreek R F Lissens die wegeb van die "expressionistische getij met die dood van Van Ostaijen, en die onvermoë van die roman om - op enkele min of meer geslaagde voorbeelde na - die tendense van die ekspressionisme te vertolk: verdere pogings in dié rigting loop dan ook teen die einde van die twintigerjare dood. Ook B F van Vlierden beskou die ekspressionisme as 'n in die grond ongeskikte voedingsbron vir die romangenre, met die gevolg dat die roman in dié jare - d.w.s. na die mln of meer naturalisties-impressionistiese romantradisie verteenwoordig deur Buysse, Streuvels, Timmermans, Claes - "in zijn eigen ontwikkeling op een kritiek keerpunt staat, waarbij men vooralsnog aIleen het kritieke van de situatie ziet ... Het decennium na de oorlog is in feite weinig gunstig voor de roman ... Ook P van Ostaijen heeft gepoogd een 'grote roman' te schrijven, maar deze werd nooit voltooid ... In de marge van het humanitair expressionisme ontstaan weI een aantal prozawerken, maar precies in het licht van de humanitaire poëzie is het vooralsnog duidelijk, dat deze uit een geestelijke kweeste bestaan, en dus een schakeI zijn in de ontwikkeling die van de werkelijkheid wegvoert naar een inwendig leven, naar een geestelijke ontwikkeling." Terselfdertyd, egter, is Lissens en Van Vlierden dit met J Weisgerber eens dat "het Jaar 1927 kan worden beschouwd als het begin van een nieuw tijdperk" en dat die leemte wat na die Eerste Wêreldoorlog onstaan het, weldra gevul sal word met 'n groot aantal romanwerke van 'n besondere gehalte. Die kritiek sien hierdie keerpunt met verloop van tyd al hoe duideliker in, maar erken nietemin óók dat die invloed van die modernisme, en met name die ekspressionisme, ''heilzame gevolgen heeft voor de roman. Niet vergeefs heeft deze beweging de ethische noot aangeslagen, de verantwoordelijkheidszin weer gewekt en al haar aandacht op de mens geconcentreerd. De nieuwe roman, die kort voor 1930 opkomt, kan men bezwaarlijk expressionistisch noemen, maar de grondige omkeer waar hij van blijk geeft, gebeurt ontegensprekelijk onder de invloed van het door het expressionisme gewijzigde klimaat." Anders gestel: "zij (gaan) akkoord met de veroordeling van de impressionistische en naturalistische opvattingen, maar tussen het individualisme van de 'estheten' en de humanitaire kunst van Ruimte, tussen de wetenschappelijke objectiviteit en de lyrische subjectiviteit kiezen zij doorgaans een middenweg. De nieuwe roman - en dat is de reden waarom hij deze benaming verdient - zal aan de individualiteit minder reliëf verlenen dan aan de 'persoonlijkheid', hetgeen wil zeggen dat het individu, dat zich op zichzelf bezint, aldus beseft dat het in morele of juridische zin met een gemeenschap verbonden is. Hij zal de mens tegelijkertijd in zijn individualiteit en in de eigenschappen van zijn soort beschouwen, en hoewel hij het Ik zal peilen, zal hij ook het zoeklicht richten op het onmetelijke terrein van de gemeenschappelijke waarden...". Dit is dus op die groeiende belang van 'n "persoonlijkheidsideaal, een modern humanisme dat sociaal solidair blijft doch de raadselen van de mens en het leven wil peilen" dat die klem tussen die jare 1930 en 1940 val: op "de mens op het voorplan", dus, maar óók op dié mens in gemeenskapsverband.
- Full Text:
Why literature? : inaugural lecture delivered at Rhodes University
- Authors: Brink, Andre P
- Date: 1980-07-23
- Subjects: Literature
- Language: English , Afrikaans
- Type: Text
- Identifier: vital:606 , http://hdl.handle.net/10962/d1020675 , ISBN 0868100366
- Description: Inaugural lecture delivered at Rhodes University , Rhodes University Libraries (Digitisation)
- Full Text:
'n Sintaktiese ondersoek na die gebruik van die neweskikkende voegwoord in Afrikaans
- Authors: Bosch, Agnes Barbara
- Date: 1980
- Subjects: Afrikaans language -- Conjunctions Afrikaans language -- Syntax
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3600 , http://hdl.handle.net/10962/d1002184
- Full Text:
Hans Lodeizen en die romantiek
- Authors: Van der Berg, D Z
- Date: 1980
- Subjects: Lodeizen, Hans, 1924-1950 -- Criticism and interpretation , Poetry, Modern -- History and criticism , Romanticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3565 , http://hdl.handle.net/10962/d1002088
- Description: Hans Lodeizen is reeds in 1950 oorlede en alhoewel sy bundel Het lnnerlijk behang reeds meer herdrukke beleef het as enige bundel van bekender Vyftigers soos Remco Campert en Hans Andreus, het daar tot dusver sIegs twee krltiese studies en verder korter artikels oor sy digkuns verskyn. Heelwat kritici wys ook op die romantiese trekke in sy digkuns, maar soos bevestig deur De Rover, is daar nog nie aandag gegee aan wat hierdie "romantiek" dan werklik behels nie. As 'n mens die gedigte van Hans Lodeizen en die kritiese werke daaroor lees, word dit gou duidelik dat daar oënskynlik sterk romantiese trekke in sy digkuns aanwesig is, maar dat dit tog nie suiwer romantiek is nle. Soos Rodenko dit uitdruk: "hij is geen romanticus-uit-één-stuk, maar een gebroken romanticus." Deur twee kritici, nl. Stuiveling en Cartens word hy onderskeidelik egter as ekspressionis en surrealis bestempel. Wanneer ons verder in aanmerking neem dat Lodeizen algemeen aanvaar word as die voorloper, of as lid van die Vyftigers wat skerp van die Romantiek verskil, ontstaan die vraag of dit geregverdig is om Lodeizen as 'n "gebroke" of wat-dan-ook-al romantikus te beskou. Die doel van hierdie tesis is dan om na te gean in hoeverre daar weI sprake van romantiese nalewing in sy digkuns is en of dit net nawerking is. In aansluiting by Ziolkowski sal ons van nalewing praat wanneer 'n sekere gegewe, wat ons op grond van die ontleding van die Romantiek in die eerste hoofstuk as "romanties" ervaar, uit die gees van 'n moderne werk spruit. As nawerking beskou ons dan daardie gevalle waar dit duidelik is, dat ons met 'n teksgedeelte oneie aan die gees van die res van die teks te make het, wat nie op die selfde tydsvlak bestaan nie as die teks waarin dit ingebed is. Aangesien nalewing georiënteer is op die ideologiese inhoud van 'n algemene geesteshouding soos dit in die literêre denke tot uitdrukking kom, moet daar eers vasgestel word of daar wel so 'n gedagtekompleks by verskillende Romantiese digters aan te toon is, want slegs enkele, losstaande elemente vorm nog geensins 'n geesteshoudlng of styl nie. Dit is dan die doel van die volgende hoofstuk, terwyl die daaropvolgende hoofstukke sal probeer vasstel of die hoofkenmerke van die tipologiese romantiek wel in die werk van Hans Lodeizen aanwesig is.
- Full Text:
Semantiese velde en die onderrig en aanleer van Xhosa-woordeskat
- Authors: Venter, Johannes Andreas
- Date: 1980
- Subjects: Xhosa language -- Semantics , Xhosa language -- Vocabulary , Xhosa language -- Study and teaching
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3606 , http://hdl.handle.net/10962/d1003814 , Xhosa language -- Semantics , Xhosa language -- Vocabulary , Xhosa language -- Study and teaching
- Description: Uit Inleiding: Hoe belangrik is die aanleer van woordeskat by die verwerwing van 'n vreemde taal? Indien dit van besondere belang is, kan met reg gevra word: watter beginsels moet in ag geneem word by die opstel van metodes en tegnieke om die aanleer van die woordeskat met optimum effektiwiteit te laat plaasvind? Wat is die teoretiese basis vir sulke metodes en tegnieke? Hierdie is enkele vrae wat in hierdie ondersoek aan die orde sal kom. Die begrip "semantiese velde" of "betekenisvelde" is 'n idee wat in die jongste tyd heelwat aandag geniet by linguiste. Die konsep "betekenisveld" veronderstel twee kenmerke van die leksikon: 1. Dat die betekenisaspek van elke individuele leksikale item, kragtens kontras bestaan en dat hierdie kontras tussen betekeniskomponente van leksikale items in die leksikon teregkom, veral binne 'n betekenisveldsiening. 2. Dat die leksikon kragtens die relasies tussen die leksikale items 'n georganiseerde en gestruktureerde versameling is. In ons ondersoek sal dit dus hoofsaaklik gaan oor: 1. Bestaande metodes en tegnieke om woordeskat te onderrig. 2. Bestaande toerieë oor die gestruktureerdheid van woordeskat. 3. Die moontlikhede wat hierdie teorieë inhou, om die onderrig van woordeskat meer effektief te laat plaasvind.
- Full Text:
'n Ondersoek na die vorm wat die opvoering in die primêre skool kan aanneem : met spesiale verwysing na geselekteerde primêre skole in die Westelike Provinsie
- Authors: Du Plessis, Philippus Lodewicus
- Date: 1979
- Subjects: Drama in education
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:2128 , http://hdl.handle.net/10962/d1002030 , Drama in education
- Description: Watter vorm moet die opvoering in die primêre skool aanneem ? Die opvoering in die skool, en veral in die primêre skool word, veral sedert Peter Slade (1959 : 41-57 ens.) en Brian Way (1970 : 2-3 + 6-8 + 186- 189 + 268-269) gewaarsku het teen die gevare van die opvoering, deur baie beoefenaars van skooldrama afgekeur. Daar het in Engeland, Amerika en ook in Suid-Afrika tweespalt begin ontstaan tussen die aanhangers van die sogenaamde formeIe drama en die sogenaamde informele of vrye drama. Daar behoort nie so 'n tweespalt te wees indien die hele aangeleentheid reg benader word nie. (Heathcote soos opgeneem in Hodgson en Banham 1972 : 41). Daar word beoog om in hierdie studie ondersoek in te stel na die moontlike benaderingswyses asook die wenslikheid van die opvoering in die primêre skool. Die doel van hierdie studie is am opnuut te besin oor die waarde wat die skoolopvoering vir die kind kan hê. Ons durf, as opvoeders, die kind nie uitsluit van 'n aktiwiteit wat 'n bydrae tot sy totale ontwikkeling sou kon lewer nie. Daar word dus gehoop om tot 'n herwaardering van die skoolopvoering te kom wat waardevol sal kan wees in die opvoeding van die kind
- Full Text: